Orthomoleculaire therapie en epigenetica

“Het zit in de familie.” Je hebt het vast wel eens gezegd of gehoord als het gaat over gezondheidsproblemen. Zoals diabetes type 2 en hart- en vaatziekten. Veel mensen geloven dat hun DNA hun gezondheid volledig bepaalt. Maar is dat wel zo? Je genen vertellen inderdaad een belangrijk deel van het verhaal, maar gelukkig niet het hele verhaal. In deze blog vertel ik je waarom je genen niet allesbepalend zijn en hoe jij zelf de regie kunt nemen over je gezondheid dankzij iets dat epigenetica heet.

Epigenetica, wat betekent dat eigenlijk?

Simpel gezegd betekent epigenetica dat je zelf invloed hebt op welke van je genen actief zijn en welke niet. Zie het zo: je DNA is als een kookboek met allerlei recepten. Welke recepten je daadwerkelijk klaarmaakt, bepaal je zelf met je leefstijl. Met voeding, beweging en stressmanagement zet jij bepaalde genen aan of juist uit. Dit klinkt misschien te goed voor woorden, maar ik zal het uitleggen hoe het werkt.

Hoe werkt dat precies?

Iedere cel in jouw lichaam bevat dezelfde genetische informatie, maar doet toch een andere taak. Je huidcellen gedragen zich anders dan je spiercellen. Dit komt doordat bepaalde genen actief zijn gemaakt, terwijl anderen zijn uitgeschakeld. Het bijzondere is dat jij zelf invloed hebt op welke genen worden geactiveerd of juist gedeactiveerd.

Een voorbeeld: komen hart- en vaatziekten voor in jouw familie? Je loopt weliswaar een groter risico (een bekend risicofactor), maar dat betekent niet automatisch dat jij dezelfde problemen krijgt. Door gezond te eten, genoeg te bewegen, regelmatig te ontspannen en goed te slapen, geef jij je lichaam de nodige signalen en stoffen om beschermende genen aan te zetten en schadelijke genen juist uit te zetten.

De kracht van voeding op jouw genen

Wat jij dagelijks eet, bepaalt grotendeels hoe gezond je lichaam blijft. Voedingsmiddelen zoals groenten, fruit, gezonde vetten en eiwitten kunnen bepaalde genen aanzetten die je beschermen tegen ontstekingen en ziektes.

Neem bijvoorbeeld broccoli. Broccoli bevat sulforafaan, een stofje dat ontstekingsremmende genen activeert en zelfs het risico op kanker kan verminderen. Of omega-3-vetzuren uit vis, die genen stimuleren die ontstekingen verminderen en je hersenen ondersteunen.

Stress en jouw gezondheid

Ook stress heeft grote invloed op jouw gezondheid via je genen. Als je langdurig stress ervaart, activeert je lichaam genen die ontstekingen verhogen en je lichaam uit balans brengen. Met stress omgaan is dus cruciaal voor je gezondheid. Ontspanningstechnieken, voldoende slaap en beweging kunnen ervoor zorgen dat je lichaam beter omgaat met stress en zo gezonder blijft. Zelf heb ik hier veel ervaring mee gehad. Bij stressvolle tijden heb ik bijvoorbeeld opeens weer last van mijn eczeem of hooikoorts.

Jouw omgeving telt ook mee

Niet alleen voeding en stress zijn belangrijk. De omgeving waarin jij leeft, speelt eveneens een belangrijke rol. Denk aan luchtkwaliteit, chemicaliën en straling. Een gezonde leefomgeving met frisse lucht, zonlicht en voldoende beweging kan ervoor zorgen dat genen die je beschermen tegen ziektes worden aangezet.

Is epigenetica wetenschappelijk bewezen?

Misschien vraag je je af: “Klinkt interessant, maar is het geen kwakzalverij?” Integendeel, epigenetica is een volwaardige, door wetenschappelijk onderzoek onderbouwde tak van de biologie. Verschillende studies hebben al aangetoond hoe sterk onze leefstijl genexpressie kan beïnvloeden. Zo toont onderzoek aan dat langdurige stress epigenetische veranderingen kan veroorzaken die het risico op chronische ziekten verhogen (onderzoek gepubliceerd in Nature Reviews Neuroscience, 2012). Andere studies, zoals gepubliceerd in het Journal of Nutritional Biochemistry (2016), laten zien hoe specifieke voedingsstoffen zoals sulforafaan genen activeren die helpen om ontstekingen en oxidatieve stress te verminderen.

Hoe start je zelf met epigenetica?

Epigenetica klinkt misschien nog vaag, maar je kunt vandaag al beginnen met kleine stappen. Kies bewust voor voedzaam eten, beweeg regelmatig, bouw momenten van ontspanning in en zorg voor voldoende slaap. Ook periodieke gezondheidschecks kunnen je helpen om inzicht te krijgen in jouw unieke gezondheidssituatie. Probeer iedere dag je gezondheid weer verder te verbeteren.

Klein voorbeeld voor mij uit de praktijk: Ik heb soms periodes van hooikoorts waarvoor ik antihistaminica slikte. Dit is echter belastend voor je lever. Daarom slik ik nu tijdens het hooikoorts seizoen quercentine en heb ik een luchtreiniger apparaat in de slaapkamer gezet. Dit maakt al een wereld van verschil.

Bij Levitaliteit help ik je graag om hier persoonlijk mee aan de slag te gaan. Je gezondheid is namelijk niet alleen afhankelijk van je DNA, maar vooral van wat je ermee doet!

Tot slot

Jouw gezondheid ligt niet vast. Je bent geen slachtoffer van je genen. Jij hebt zelf invloed door bewuste keuzes te maken in je leefstijl. Zo bepaal jij hoe je gezondheid zich ontwikkelt. Jouw genen geven je slechts het beginpunt, maar jij bepaalt het vervolg.